Evkat

Türkiye'de ev sahibi olmanın yeni yolu 'mortgage'. Her ne kadar basından bu yeni sistem ile ilgili haberleri duysak da mortgage sisteminin içeriğini bilmemek oldukça olası. Bu sayfa, mortgage'ı daha iyi tanımanızı ve konut alım planlarınızı mevcut olan kredi sisteminin farkında olarak yapmanızı amaçlamaktadır.

Mortgage nedir?
Türkçe'ye 'tutulu satış' olarak çevrilmiş olsa da genellikle orjinal İngilizce ismi olan mortgage ile anılmakta ve 'morgıç' olarak telafuz edilmektedir. Mortgage sistemi halk arasında 'kira öder gibi ev sahibi olmak' olarak da tanınmaktadır. Bu özelliği de bu yeni sistemi, kendinden önceki konut kredilerinden ayırır.

Konut kredisi vadeleri 5 ila 20 yıl arasında değişen bir tüketici kredisi türü iken, mortgage sistemi ile bu vade 15, 20 hatta 30 seneye yayılmaktadır.

Mortgage nasıl işler?
Biri evi satın almaya karar verdikten sonra, mortgage kredisi imkankarı sunan bir banka ile anlaşmaya girmeniz gerekmektedir. 'Gayrimenkul Değerlendirme Uzmanları'nın satın almak istediğiniz evin değerini tesbit etmesini takiben, evin değerinin en az dörtte birini peşin olarak ödemelisiniz. Geri kalan kısmı için banka devreye girerek, kredi karşılığı ipotek senedi düzenleyecektir. Anlaşılan faiz oranları üzerinden aylık ödemelerinizi belirlenen vade içinde ödeyerek ev sahibi olabilirsiniz. Ancak ödemeleriniz bittiği zaman evin sahibi olacaksınız. Ödemelerin yapılmaması durumunda, banka evi tutarak satma hakkına sahiptir.

Bilinmesi gereken önemli noktalar nelerdir?

-Konut kredilerinin aksine, mortgage sistemi henüz inşaat aşamasında olan evler için de uygulanabilir. Fakat konutun, Kat İrtifakı/Kat Mülkiyeti/İmar İzni bulunması gerekir.
-Vade ve faizler piyasa koşullarına göre belirlenir.
-Sabit ve değişken faiz gibi çeşitli mortgage imkanları bulunmaktadır.
-Üç ay kredi taksitinin ödenmemesi durumunda, banka evi satma hakkına sahiptir.
-Yapılan sözleşmedeki şartlar, sözleşme süresi içinde kredi kullanıcısının alehine değiştirilemez.
-Satın almayı planladığınız konuttun üzerinde ipotek, haciz gibi kısıtlı haller bulunabilir. Bu durumdaki konutlar ileride sorun yaratabilir. Konuta ait kısıtlılık durumunu öğrenmek için ilgili tapu dairesine başvurabilirsiniz.

Sözleşmede ne gibi bilgiler bulunacak?
Aşağıdaki bilgiler yapılan sözleşmelerde belirtilir:

-Kredi tutarı,
-Konut bilgileri,
-Faiz oranları,
-Toplam borcun anapara, faiz ve diğer giderler üzerinden dağılımı,
-Değişken fazili mortgage kredisi alınması durumlarında, değişimin hesaplanma yöntemi,
-Geri ödeme planı,
-Geç ödemelerde gecikme oranı faizi.

Mortgage kredisine başvurmak için gerekli olan belgeler nelerdir?

Başvurnuzda sizden istenecek belgeler aşağıdaki gibi sıralanmıştır:

-Nüfus cüzdanı,
-Sabit telefonunuza ait fatura ya da muhtarlıktan alınacak ikametgah belgesi,
-Ücretli çalışan iseniz:
*SSK sicil numaranızı içeren son aya ilişikin kaşeli ve imzalı bordro ya da antetli kağıda yazılmış kaşeli ve imazlı Gelir Yazısı,
*3 aylık SSK dökümü,
*Çalıştığınız şirkete ait imza sirküleri,
-Serbest meslek sahibi iseniz:
*Vergi levhası,
*Son 3 döneme ait bilanço ve gelir tablosu,
*Ticaret sicil gazetesi ya da oda sicil kaydı belgesi,
-Konuta ilişikin kat mülkiyeti tapusu,
-Kat irtifakı tapusu,
-Yapı kullanım iznine ait belge ya da inşaat ruhsatının fotokopisi.