Ev sahipleri, Türk Borçlar Kanunu Tasarısı’nın mevcut haliyle yasalaşması halinde "Dedem, torunum, evlatlığım oturacak" diyerek, kira sözleşmelerini dava yoluyla sona erdirme olanağına kavuşacak
TBMM Adalet Komisyonu’nun 212 maddesini kabul ettiği 649 maddelik Türk Borçlar Kanunu Tasarısı, kiracı-ev sahibi ilişkisi konusunda da önemli yenilikler içeriyor.
Tasarıya göre, ev ve iş yerini boşalttırmak isteyen kiraya verenlerle kiracılar arasında en sık karşılaşılan sorunlardan biri olan kira sözleşmesinin dava yoluyla sona erdirilmesinde yeni bir döneme girilecek.
Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanunda, kiraya verenin, kendisinin, eşinin ve çocuklarının konut ve işyeri ihtiyacı ileri sürülerek tahliye davası açabileceği öngörüldüğü halde, tasarıda, "kendisinin, eşinin, altsoyunun, üstsoyunun ve kanun gereği bakmakla yükümlü olduğu diğer kişilerin gereksinimi sebebiyle, kira sözleşmesini dava yoluyla sona erdirebilmeye" olanak sağlanıyor. Böylece, kiraya verenler, üstsoyunun (örneğin, babasının veya büyük babasının) ve altsoyunun (torunlar) konut veya işyeri gereksinimini ileri sürerek tahliye davası açabilecekler.
Düzenlemeye göre, "Oğlum evlenecek. Kızım gelin olacak" şeklindeki gereksinimlerle tahliye davası açabilen kiraya verenler, tasarıdaki düzenlemenin yasalaşmasından sonra, "Babam, dedem, torunum veya evlatlığım oturacak" gibi gerekçelerle de kira sözleşmelerini dava yoluyla sona erdirebilecekler.
Ev sahiplerine hapis cezası kalkıyor
Gereksinim ileri sürülerek boşaltılan konut ve iş yerlerinin, 3 yıl süreyle eski kiracıdan başkasına kiralanamayacağına ilişkin mevcut düzenleme, tasarıda da korunmakla birlikte, "yeniden kiralama yasağına" aykırı hareket eden kiraya verenler için öngörülen 6 aydan 1 yıla kadar hapis ve 3 yıllık kira bedeli tutarınca ağır para cezası kaldırılacak. Bunun yerine, kiraya veren, söz konusu yasağa aykırı davrandığı takdirde, eski kiracısına, son kira yılında ödemiş olduğu bir yıllık kira bedelinden az olmamak üzere tazminat ödemekle yükümlü olacak.
Kira sözleşmesinin kurulmasından sonra, başlangıçta belirlenen kira bedeli, özellikle kanun gereği sözleşmenin süresinin uzatıldığı durumlarda, ekonomik koşullara bağlı olarak değiştirilebilecek. Böylece kiraya verenin, konut veya iş yerinin durumuna göre uygun bir kira bedeli elde etmesine olanak sağlanacak.
Kiraya verenler, konut ve çatılı iş yerlerinde, sadece kira bedelini değil, elektrik ve su gibi yan giderleri de ödemeyen kiracılara karşı, temerrüt sebebiyle tahliye davası açabilecekler.
Sözleşmeyi tek taraflı sona erdirme hakkı
Tasarıya göre, konut ve iş yeri kiralarında kiracı, süre bitiminden en az 15 gün önce bildirimde bulunmadığı takdirde sözleşme aynı koşullarla 1 yıl uzatılmış sayılacak. Ancak kiraya veren, 15 yıllık uzama süresi sonunda, bu süreyi izleyen her uzama yılının bitiminden en az 3 ay önce bildirimde bulunmak koşuluyla, herhangi bir sebep göstermeksizin sözleşmeye son verebilecek. Düzenlemeyle, kiraya verene, tazminat ödemekle yükümlü olmaksızın, sözleşmeyi tek taraflı sona erdirme hakkı tanınmış olacak
milliyet