WASHINGTON - ABD hükümeti, konut piyasasına destek sağlamak ve dünya finans piyasalarında daha fazla çalkantının önüne geçmek için mortgage finansman şirketleri Fannie Mae ve Freddie Mac’e dün el koyduğunu açıkladı. Bu işlem, şu ana kadar ABD’de yapılan en pahalı devlet müdahalesi olabilir.
Şirketlerin sermayesinin hızla azaldığı yönündeki endişeler sonucunda alınan el koyma kararı, ABD yetkililerinin zor durumdaki konut piyasasını canlandırmak ve artık birinci yılını dolduran ve birçok dünya ekonomisini resesyona sürükleyen kredi krizini durdurmak için aldığı bir dizi önlemin en sonuncusu oldu.
PAULSON: BATSALARDI PİYASALAR SARSILACAKTI
Hazine Bakanı Henry Paulson yaptığı yazılı açıklamada, “Konutta bu düzeltme bitmeden ekonomimiz ve piyasalarımız toparlanamayacak” dedi. ABD’deki yaklaşık 12 trilyon dolarlık mortgage borcu alacaklısı veya garantörü olan Fannie Mae ve Freddie Mac’in çok büyük olduklarını belirten Paulson, “İkisinden birinin batması halinde hem ABD hem de dünya finans piyasaları sarsılacaktır” dedi.
FED EL KOYMA KARARINI DESTEKLİYOR
ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Ben Bernanke, Fannie Mae ve Freddie Mac’in devlet tarafından el konup koruma altına alınması kararını desteklediğini belirtti.
Konuya ilişkin bir açıklamada bulunan Bernanke, bu tip adımların ABD emlak sektörünü güçlendireceğini ve finans piyasalarında istikrarı destekleyeceğini kaydetti.
ABD kongresinin izniyle kurulan ve ülkenin konut finansman piyasasının en büyük iki oyuncusu olan şirketler, son dört çeyrekte 14 milyar dolara yakın zarar etmişti. İki şirketin alacaklıları olan yabancı merkez bankaları ise şirketlerin durumu hakkında giderek artan kaygılar taşıyorlardı.
Devletin desteklediği ve hisseleri borsada işlem gören, ancak devletin konut piyasasına destek olma amacına da hizmet eden iki şirket, devlet tarafından kayyum atanmasından sonra, borsada işlem görmeye devam edecekler ancak adi hisse sahiplerinin hak talepleri en son sırada ele alınabilecek.
Şirketlerin yönetimi, “güvenli ve likit” mali akışı sağlanana kadar ABD hükümeti tarafından kayyum olarak belirlenen ve aynı zamanda regülatör kurum olan Federal Konut Finansman Kurulu’nda olacak.
DEVLET HİSSEDAR OLDU
Kurtarma planı sonrasında ABD Hazinesi iki şirketin bilançosuna ortak olacak, şirketlerden mortgage’a dayalı menkul kıymet (MBS) alacak ve şirketlere kredi hattı açacak.
Hazine, iki şirketin piyasaya sürdüğü MBS alımına bu ay başlayacak. Ayrıca 12 federal ev kredisi bankasına da hizmet verecek kredi hattı da 2009’un sonuna kadar kurulmuş olacak.
Ayrıca şirketlerin üst yöneticilerinin görevine son verildi. Freddie Mac CEO’su Richard Syron ve Fannie Mae’nin CEO’su Daniel Mudd’ın yerine daha önce US Bancorp’ta yönetici olan David Moffett ve Merrill Lynch ve emeklilik fonu TIAA-CREF’in üst düzey yöneticisi Herb Allison getirildi.