Evkat

- Ortaklıktan çıkma hakkı

Her ortağın çıkma hakkı vardır



Ortaklıktan çıkma hakkının kullanılması, anasözleşmeyle en çok 5 yıl için sınırlandırılabilir. Ortağın hiç bir suretle kooperatiften çıkamayacağına dair şartlar hükümsüzdür

Çıkış, ancak bir hesap yılı sonu için ve en az 6 ay önceden haber verilerek yapılır.

Yönetim kurulu, bir ortağın kooperatiften istifasını kabulden kaçınacak olursa, ortak çıkma dileğini noter aracılığı ile kooperatife bildirir. Bildiri tarihinden itibaren çıkma gerçekleşir



- Ortaklık payını devir hakkı

Ortaklık payları devredilebilir. Yönetim kurulu, ortaklığı devralan kişinin ortaklık niteliklerini taşıması halinde, bu kişiyi ortaklığa kabul eder. Ana sözleşmede gösterilecek şartlarla ölen ortağın mirasçılarının kooperatifte ortak olarak kalmaları sağlanabilir



- Çıkarılma kararına karşı genel kurula itiraz veya mahkemeye dava açma hakkı

Kendisine çıkarılma kararı tebliğ edilen ortağın, bu yazıyı aldığı tarihten itibaren üç ay içinde mahkemeye itiraz davası açma veya genel kurula itiraz etme hakkı vardır



- Bilgi edinme ve örnek isteme hakkı

Yönetim ve denetim kurulu yıllık çalışma raporları ile bilançosunu talep eden ortaklara bilanço ve gelir gider farkı hesaplarının birer suretinin verilmesi mecburidir.

Ortakların bilgi edinme hakkı bertaraf edilemez veya sınırlandırılamaz



- Ticari defterleri ve belgeleri inceleme hakkı

Kooperatifin ticari defterleri ve haberleşme ile ilgili hususların incelenmesi, genel kurulun açık bir izni veya yönetim kurulunun kararı ile mümkündür



- Genel kurula katılma, seçme ve seçilme hakkı

Üç ay evvel ortak olmayanlar hariç her ortak genel kurula katılma hakkına sahiptir.

Genel kurula katılma hakkına sahip olan bir ortak, aynı zamanda genel kuruldaki görüşmelere katılmak, bu görüşmeler sırasında düşüncelerini açıklamak, sorular sormak, görüşülen konular hakkında müştereken veya münferiden önerge vermek ve oyunu kullanmak, seçmek, seçilmek gibi haklara da sahip olmaktadır.

Yönetim ve denetim kurulu üyeliği ile tasfiye kurulu üyeliğine seçilebilmek için getirilen özel hükümler saklıdır



-Olumlu gelir gider farkından pay alma hakkı

Tüketim, Motorlu Taşıyıcılar, Üretim ve Pazarlama vb. Kooperatiflerinin anasözleşmelerinde olumlu gelir gider farkının (kârın) ortaklar arasında bölüşülmesi öngörülmüş ise bu bölünme ortakların kooperatifle yapmış oldukları işlemleri oranında yapılır



-Genel kurulda oy kullanma hakkı

Genel Kurulda her ortak yalnız bir oya sahiptir

Kooperatif işlerinin görülmesine katılmış olanlar Yönetim Kurulunun ibrasına ait kararlarda oylamaya katılamazlar. Ancak, denetçilerin ibrasında oy kullanabilirler.

Ortaklardan hiçbiri kendisi veya karı ve kocası yahut usul ve füruu ile kooperatif arasında şahsi bir işe veya davaya dair olan görüşmelerde oy hakkını kullanamaz



-Genel kurulda temsil hakkı

Ana sözleşmede açıklama bulunduğu takdirde, bir ortak yazı ile izin vermek suretiyle genel kurul toplantısında oyunu ancak başka bir ortağa kullandırabilir. Bir ortak genel kurulda birden fazla ortağı temsil edemez. Ortak sayısı 1.000’in üstünde olan kooperatiflerde anasözleşme ile her ortağın en çok 9 olmak üzere birden fazla ortağı temsil edebileceği öngörülebilir. Eş ve birinci derecede akrabalar için temsilde ortaklık şartı aranmaz



-Genel kurul kararları aleyhine dava açma hakkı

a) Genel kurul toplantısında hazır ortaklardan alınan kararlara aykırı kalarak tutanağa geçirten veya oyunu kullanmasına haksız olarak izin verilmeyen ortaklar kanuna, anasözleşme hükümlerine ve iyi niyet esaslarına aykırı olduğu iddiası ile genel kurul kararları aleyhine, toplantıyı izleyen günden başlamak üzere bir ay içinde, kooperatif merkezinin bulunduğu yerdeki mahkemeye başvurup iptal davası açabilirler



b) Genel kurul toplantısında hazır bulunsun ya da bulunmasın;

1- Toplantıya çağrının usulü dahilinde yapılmadığını,

2-Gündemin gereği gibi ilan veya tebliğ edilmediğini,

3-Genel kurul toplantısına katılmaya yetkili olmayan kimselerin karara katılmış bulunduklarını,

iddia eden ortakların da dava açma hakları bulunmaktadır.



-Denetçilerin dikkatini çekme ve açıklama yapılmasını isteme hakkı

Ortaklar gerekli gördükleri hususlarda denetçilerin açıklama yapılmasını istemeye yetkilidir



-Tasfiye artığından pay alma hakkı

Anasözleşmelerde, kooperatif borçlarının ve ortak pay bedellerinin ödenmesinden sonra, kalan miktarın dağılma anında kayıtlı ortaklar veya hukuki halefleri arasında ödenmiş sermayeleri ile orantılı olarak dağıtılacağı yönünde hükümlere yer verilmiştir